Najczęściej zadawane pytania

Pierwsze szkolenie bhp pracownik odbywa przed rozpoczęciem pracy, czyli zanim podejmie swoje obowiązki służbowe musi przejść szkolenie wstępne z zakresu bhp i ppoż. Następny termin uzależniony jest od stanowiska jakie pracownik zajmuje. Dla pracowników zatrudnionych na stanowiskach administracyjno – biurowych i robotniczych pierwsze szkolenie okresowe z zakresu bhp powinno odbyć się do roku od pierwszego szkolenia. Dla pracodawców i osób kierujących pracownikami ten czasookres wynosi pół roku. Następnie czasookresy kształtują się następująco:

Pracownicy zatrudnieni na stanowiskach robotniczych – co 3 lata, a jeżeli wykonują prace szczególnie niebezpieczne (wykaz prac w ogólnych przepisach bhp) co 1 rok. Pracownicy zatrudnieni na stanowiskach administracyjno – biurowych – co 6 lat Pracodawcy i osoby kierujące pracownikami – co 5 lat

Instruktaż ogólny prowadzi pracownik służby bezpieczeństwa i higieny pracy lub osoba wykonująca u pracodawcy zadania tej służby albo pracodawca, który sam wykonuje takie zadania, lub pracownik wyznaczony przez pracodawcę posiadający zasób wiedzy i umiejętności, zapewniający właściwą realizację programu instruktażu, mający aktualne zaświadczenie o ukończeniu szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy. Instruktaż stanowiskowy przeprowadza wyznaczona przez pracodawcę osoba kierująca pracownikami lub pracodawca, jeżeli osoby te posiadają odpowiednie kwalifikacje i doświadczenie zawodowe oraz są przeszkolone w zakresie metod prowadzenia instruktażu stanowiskowego.

Tak. Art. 237³ § 2¹ k.p. stanowi iż, pracodawca jest obowiązany odbyć szkolenie w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie niezbędnym do wykonywania ciążących na nim obowiązków. Szkolenie to powinno być okresowo powtarzane.

Szkolenie bhp okresowe musi spełniać szereg wymogów określonych w przepisach w sprawie szkoleń z zakresu bhp. Pracodawca może być organizatorem szkolenia i zapewnia odpowiedni poziom szkolenia wynajmując wykładowców legitymujących się wiedzą i kompetencjami w tym zakresie.

Kodeks Pracy mówi, że aby świadczyć usługi z zakresu bhp trzeba posiadać  tytuł specjalisty ds. bhp. Tytuł ten można otrzymać po skończeniu studiów w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz legitymować się rocznym stażem w służbie bhp.

Zgodnie z przepisami Kodeksu Pracy KAŻDY pracodawca ocenia i dokumentuje ryzyko zawodowe występujące na stanowisku pracy. Nie jest zatem powiedziane od ilu pracowników zatrudnionych ten obowiązek wynika. Zatrudniając nawet jednego pracownika pracodawca ma obowiązek ocenić i udokumentować ryzyko zawodowe.

Przepisy nie precyzują jednoznacznie osób, które mają przeprowadzić ocenę ryzyka zawodowego na stanowisku pracy. Kodeks Pracy nakłada ten obowiązek na pracodawcę. To pracodawca, jeżeli nie jest w stanie tego zrobić może zlecić wykonanie takiej oceny zewnętrznej firmie zajmującej się usługami bhp. Do oceny ryzyka zawodowego można powołać lekarza sprawującego profilaktyczna opiekę lekarska nad zakładem pracy, specjalistów z różnych dziedzin, przedstawicieli pracowników oraz innych kompetentnych osób.

W pierwszej kolejności należy pomóc poszkodowanemu, zabezpieczyć miejsce wypadku i powołać zespół powypadkowy. Wypadki ciężkie, śmiertelne i zbiorowe należy dodatkowo zgłosić do Państwowej Inspekcji Pracy, powiadomić prokuraturę a w przypadku zatruć dodatkowo Państwową Inspekcję Sanitarną. W skład zespołu powypadkowego wchodzi specjalista ds. bhp i wyznaczony pracownik posiadający aktualne szkolenie z zakresu bhp. Jeżeli w zakładzie pracy nie ma specjalisty ds. bhp można wynająć zewnętrznego specjalistę do zespołu powypadkowego. Zespół powypadkowy ustala okoliczności i przyczyny wypadków przy pracy.

Zgodnie z nowelizacją Kodeksu Pracy z dnia 19 stycznia 2009 r. pracodawca ma obowiązek wyznaczyć osoby do udzielania pierwszej pomocy przedlekarskiej. Przepisy nie precyzują ilości osób przeszkolonych, musi to ustalić pracodawca w zależności od zagrożeń występujących w zakładzie pracy, ilości wypadków przy pracy, procesów technologicznych, ilości osób zatrudnionych itp. Wykaz osób przeszkolonych powinien znajdować się w widocznym miejscu najlepiej przy apteczce.

Podobnie jak szkolenie z zakresu pierwszej pomocy tak szkolenie z zakresu ochrony przeciwpożarowej należą do obowiązków pracodawcy. Należy wyznaczyć pracowników do przeszkolenia i umieścić wykaz pracowników z imienia i nazwiska, numerem telefonu i miejscem pracy w widocznym miejscu.

Zgodnie z art. 283 § 1 k.p. kto, będąc odpowiedzialnym za stan bezpieczeństwa i higieny pracy albo kierujący pracownikami lub innymi osobami fizycznymi, nie przestrzega przepisów lub zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, podlega karze grzywny od 1000 zł do 30 000 zł.

Art. 220. § 1. k.k. stanowi iż, kto, będąc odpowiedzialny za bezpieczeństwo i higienę pracy, nie dopełnia wynikającego stąd obowiązku i przez to naraża pracownika na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. Jeżeli sprawca działa nieumyślnie, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.

Obowiązki związane z BHP obciążają przede wszystkim pracodawców, czyli osoby zatrudniające pracowników. Jeżeli przedsiębiorca nie zatrudnia pracowników, nie ma głównych obowiązków – szkoleń BHP, badań lekarskich, ocen ryzyka zawodowego, instrukcji stanowiskowych.

Jeżeli natomiast zatrudnia inne osoby na podstawie umów cywilnych, wtedy ma obowiązek zapewnienia bezpieczeństwa tych osób. Jeżeli na terenie zakładu pracują pracownicy innego pracodawcy, to właściciel również powinien zapewnić bezpieczeństwo warunków pracy. Przykładowo przepisy prawa budowlanego nie dotyczą pracodawców, a właścicieli lub użytkowników budynków, więc wykonywanie przeglądów instalacji elektrycznej jest obowiązkiem niezależnie od statusu pracodawcy.

Ochrona przeciwpożarowa jest obowiązkiem właściciela budynku, użytkownika lub zarządcy, więc nawet przy prowadzeniu działalności jednoosobowej należy zadbać o bezpieczeństwo pożarowe obiektu

Przedsiębiorca zatrudniający pracowników na podstawie umowy o pracę jest pracodawcą, musi więc realizować wszystkie obowiązki w zakresie bhp i poż. Do podstawowych obowiązków należą m.in. szkolenia bhp, badania lekarskie, oceny ryzyka zawodowego, opracowanie instrukcji bezpieczeństwa na stanowiskach pracy, opracowanie planów ewakuacji, zapewnienie bezpiecznych pomieszczeń, oraz urządzeń i maszyn.

Kwestie BHP reguluje przede wszystkim dział X Kodeksu Pracy oraz Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Szczegółowe kwestie regulowane są przez szereg innych ustaw i rozporządzeń, które znajdziecie Państwo w dziale Akty Prawne.

Najważniejsze kwestie ochrony przeciwpożarowej regulowane są przez ustawę o ochronie przeciwpożarowej, rozporządzenie w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów oraz rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.

Komplet przepisów regulujących kwestie ppoż. znajdziecie Państwo w dziale Akty Prawne.

Stopień intensywności pracy służby bhp zależy m.in. od ilości zatrudnionych pracowników, od rodzaju działalności oraz zagrożeń występujących na stanowiskach pracy. Kodeks Pracy nakazuje zatrudnienie pracownika służby bhp przez pracodawców zatrudniających ponad stu pracowników. Jeżeli natomiast w śród pracowników nie można wskazać osoby do pełnienia takiej funkcji, pracodawca może zlecić pełnienie tej roli specjaliście z poza zakładu. Intensywność działalność takiej osoby zależeć będzie od ustalonych warunków, a także od wielkości firmy, rodzaju zagrożeń oraz poziomu organizacji zarządzania bhp.

Szkolenia z bezpieczeństwa i higieny pracy prowadzone zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy są obecnie zwolnione od podatku od towarów i usług na podstawie znowelizowanego art. 43 ust. 1 pkt. 29 lit. a) ustawy o VAT.

Zgodnie z tym artykułem, zwolnione od podatku są usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego prowadzone w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach oraz świadczenie usług i dostawa towarów ściśle z tymi usługami związane. Dla oceny, czy określone usługi są zwolnione na podstawie powołanego wyżej przepisu konieczne jest zatem stwierdzenie czy są to usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego i czy są prowadzone w formach
i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach.